GCN sprak dit keer met Anja Kroeze, vertrekkend General Counsel bij Buma/Stemra en haar opvolger Rutger van Rompaey over hun achtergrond, passies en hoe zij de opvolging onderling hebben geregeld in deze tijden. Buma/Stemra is een vereniging/stichting die de auteursrechten exploiteert van makers van muziekwerken. Bij Buma/Stemra zijn ongeveer 30.000 componisten, tekstdichters en muziekuitgevers aangesloten.
In Nederland beheert Buma/Stemra het wereldrepertoire en dat komt omdat zij daarvoor contracten heeft gesloten met de Buma/Stemra’s in alle landen van de wereld. Deze zogenoemde buitenlandse zusters exploiteren op hun beurt in hun land het muziekrepertoire van Buma/Stemra. Dat geeft het internationale karakter van Buma/Stemra al aan. Het doel van Buma/Stemra is voor al het muziekgebruik licenties te sluiten en die inkomsten zo veel en goed als mogelijk aan de rechthebbenden uit te keren. Van alle inkomsten is een bepaald percentage bestemd voor sociale doeleinden (zoals pensioenen voor rechthebbenden) en culturele activiteiten via Buma Cultuur.
Wie is Anja?
Anja Kroeze is haar carrière begonnen bij het middelgrote advocatenkantoor Goudsmit & Branbergen in Amsterdam. Het kantoor stond met name bekend om de sectie verzekeringsrecht en intellectueel eigendomsrecht. Uit die tijd stamt haar eerste kennismaking met Buma/Stemra want de organisatie was cliënt van het kantoor. Nieuwsgierig naar de andere kant, dat wil zeggen het bedrijfsleven, maakt dat ze na bijna 5 jaar advocatuur bij Nozema is gaan werken, een organisatie die zorgdroeg voor verspreiding van televisie en radiosignalen via de ether. Dat was een bijzondere tijd omdat Anja er nog maar kort werkte toen er een crisis uitbrak waarbij het management het pand verliet, een interim manager aantrad en er werd gesaneerd. Anja bleef er als enige jurist werken, kwam in het management team terecht en heeft daar veel ervaring opgedaan; als manager maar ook als pragmatisch opererend jurist in een Telecom omgeving.
Toch lonkte na een aantal jaren het auteursrecht en werken in juridische teamverband, zodat de stap naar Buma/Stemra snel was gemaakt toen zij daar voor een baan werd benaderd. En dat is inmiddels bijna 20 jaar geleden. Sinds 2011 werkt Anja daar in de rol van General Counsel. Die rol was lange tijd 2-ledig: leiding geven aan de juridische afdeling maar ook verantwoordelijk voor het managen van de afdeling radio, televisie en distributeurs en online. Maar na 20 jaar is er de behoefte om andere bedrijven te helpen en nieuwe inspiratoren te vinden in het kader waarvan Anja haar eigen juridisch adviesbureau gaat beginnen onder de naam AKR Legal, interim en executive services. En ze heeft er duidelijk heel veel zin in.
Sportief en Vintage #2nd2keep
Anja houdt van hardlopen, tennis en ook op de sportschool is ze een veel geziene gast. De hond werd tijdens de Covid-19 pandemie haar trouwe wandelvriend in het kader van de #outoftheofficechallenge. Maar de grootste hobby van Anja is wel het bezoeken van vintage- en kringloopwinkels of markten. Uit de grootste puinhopen haalt ze pareltjes en met haar blog 2nd2keep probeert deze vintage detective een bijdrage te leveren aan het minder consumeren en daarmee aan een beter milieu. Het leuke is dat ook haar kinderen de hobby langzamerhand een beetje overnemen waarmee een kringloop of markt bezoeken een super gezellig gezinsuitje wordt.
Wie is Rutger?
Rutger van Rompaey groeide op in een creatief gezin en is van jongs af aan gepassioneerd met muziek bezig. Tijdens zijn rechtenstudie ontwikkelde hij al snel een voorliefde voor het intellectueel eigendomsrecht, in bredere zin. Na een korte tijd als merkengemachtigde werkzaam te zijn geweest, is Rutger 15 jaar als advocaat actief geweest in de diverse IE gebieden, variërend van entertainmentrecht tot merkenrecht en ook octrooirecht. Daarnaast is hij altijd actief geweest als muzikant en heeft hij diverse opleidingen in die richting gevolgd, waaronder de 8 daagse masterclass Music Management aan de Rock Academy. Na in 2018 een jaar bij PVH op interim basis te hebben gewerkt als IP director, had Rutger de smaak van het bedrijfsleven te pakken. Dat heeft Rutger doen besluiten de advocatuur achter zich te laten en zich te oriënteren op het bedrijfsleven. Met zijn nieuwe rol als General Counsel bij Buma/Stemra heeft Rutger zijn bestemming gevonden. Een juridische uitdaging in het hart van de muziekindustrie! Voor Rutger de perfecte combinatie van zijn interesses en passie.
Gezelligheid en Consuminderen #Trees4All
Rutger is een in Brabant gewortelde Bourgondiër, die nooit een gelegenheid voorbij laat gaan om het leven te vieren. Zijn huis is niet zelden het podium voor borrels of kamerconcertjes (de gitaar is nooit ver weg). Maar ook buitenshuis vindt Rutger zijn weg wel naar de gezelligheid. Naast muziek, is koken (of eigenlijk: lekker eten), zijn passie. Uiteraard het liefst in goed gezelschap. Verder maakt Rutger graag wandelingen met zijn kinderen in de natuur en houdt hij ervan te lezen – en de kinderen te vertellen, hoewel ze dat wisselend waarderen ? – over geschiedenis. Ecologisch verantwoord leven staat ook hoog op Rutger’s agenda. Dat heeft toenemende aandacht in zijn dagelijkse leefstijl; met name in de vorm van ‘consuminderen’, wat nog wel eens op gespannen voet staat met een Bourgondische levensstijl, en zoveel mogelijk plantaardig en verantwoord geproduceerde voeding. Bovendien heeft Rutger de afgelopen jaren enkele honderden bomen geplant via Trees4All in Uganda en Nederland, om zo een bijdrage te leveren aan de CO2 reductie. Het aardige is dat Anja al een aantal jaren als bestuurslid van de stichting SINF, opgericht door Oxfam Novib, ontwikkelingswerk verricht in Uganda. Zo blijken er meer overeenkomsten tussen beiden te zijn dan ze voor dit interview wisten…
Werken bij Buma/Stemra
Werken als jurist bij Buma/Stemra is heel bijzonder. Het is een relatief gezien klein bedrijf van ongeveer 140 fte maar heeft een juridisch team dat op dit moment bestaat uit 5 personen die allen gespecialiseerd zijn in het auteursrecht. Wat Buma/Stemra “verkoopt” is auteursrecht en daarom zijn juristen er erg belangrijk. Het werk is divers en varieert bijvoorbeeld van het voeren van onderhandelingen, maken en sluiten van (internationale) licentiecontracten, auteursrechtelijke issues behandelen, (inter)nationaal wetgevingstrajecten beïnvloeden en cont(r)acten onderhouden met zusterorganisaties in het buitenland. Je bent als een spin in het auteursrechtelijke web. Elke jurist bedient 1 of meerdere afdelingen van de organisatie die is opgebouwd in een pijler rechthebbenden en een pijler muziekgebruikers. Naast het auteursrecht en algemeen zaken-en verbintenissenrecht kent elk jurist een extra aandachtsgebied. Dat zijn mededingingsrecht, mediarecht, IT en privacy. Een speerpunt de komende tijd is de buy out van muziekauteursrechten door onder meer muziekgebruikers. Partijen laten muziek maken en kopen, in beginsel met een bedrag ineens, de verveelvoudigings- en openbaarmakingsrechten af. Dat komt steeds meer voor. Waar rechthebbenden die bij Buma/Stemra zijn aangesloten voor elke exploitatie van hun werk een bedrag krijgen, is dat in het geval van een buy out niet zo. Voor makers is dat niet altijd een wenselijke zaak. Weliswaar kennen we het auteurscontracten met bijvoorbeeld een bestsellersclausule maar in de praktijk wordt daar zelden een beroep op gedaan. Op dit moment wordt het auteurscontractenrecht geëvalueerd. Ook ondervinden collectieve beheersorganisaties zoals Buma/Stemra steeds meer concurrentie en ook dat is een mooie uitdaging. De strategie van Buma/Stemra is gepresenteerd aan de hand van een filmpje met als titel “To the beat of the drum”.
Legal Tech
Anja heeft in de laatste jaren een legal know how systeem en een contract managementsysteem geimplementeerd binnen Buma/Stemra. Ook is er een compliance format ingericht onder andere op het gebied van privacy. Buma/Stemra gaat haar huidige AX systeem vervangen en in dat kader is er vanzelfsprekend overleg met IT over hoe de wensen en gegevens van de juridische afdeling op een efficiënte manier kunnen worden verwerkt en vormgegeven. Je moet goed de vinger aan de pols houden om niet te worden vergeten, zegt Anja. Legal tech vindt Anja dan ook steeds belangrijker om goed en efficiënter te kunnen werken en vlak Artificial Intelligence niet uit. Er zijn al databases die een deel van het juridische werk kunnen verrichten en als kunstmatige intelligentie in de vorm van rule-based en pattern-based worden gecombineerd met digitale technologieën dan zullen er systemen komen die net zoals een juridische professional diagnoses stellen en oplossingen aanbieden. De menselijke maat zal blijven, denkt Anja, maar het werk zal de komende decennia veranderen.
Covid-19 en toen
Voor de corona-crisis was flexibel- en thuiswerken al bij Buma/Stemra doorgevoerd. Toen iedereen van de een op de andere dag dan ook thuis moest werken, was men er dus eigenlijk al klaar voor. Buma/Stemra probeert op verschillende manieren contact te houden met iedereen door het organiseren van digitale townhalls, de app Yammer waarmee collega’s elkaar op de hoogte houden van allerlei beslommeringen en het om de zoveel tijd sturen van een opsteker via de post. De Covid-19 pandemie heeft een enorme negatieve invloed op de inkomsten voor rechthebbenden. Buma/Stemra gaat ervan uit dat haar totale omzet over 2021 noemenswaardig zal afnemen; zeker bij bepaalde exploitaties zoals LIVE. Artiesten treden niet of nauwelijks meer op en de horeca, waar veel muziek wordt gebruikt, is dicht. Om haar rechthebbenden te helpen heeft Buma/Stemra een aantal maatregelen genomen. Ze heeft met man en macht gewerkt om het voor elkaar te krijgen dat een deel van haar distributies kon worden vervroegd. Daarnaast is er een noodfonds opgericht waarop rechthebbenden onder bepaalde voorwaarden een beroep konden doen. Ook is er een steunfonds voor de sector, aangevuld met geld van het Ministerie van OC&W, waaruit rechthebbenden financiële steun kunnen krijgen op basis van een uitgewerkt plan.
Opvolging: Hoe doe je dat in Corona-tijden?
Anja: “Bij onze zoektocht naar mijn opvolger hebben we vooral gekeken naar iemand die ervaring heeft in het auteursrecht met leidinggevende en commerciële kwaliteiten en die past in de cultuur van Buma/Stemra. We denken dat in Rutger te hebben gevonden. Het is voor een bedrijfsjurist belangrijk om proactief en verbindend te opereren; als partner van de business maar ook door te preluderen op wetgeving en beleid te maken en daar waar het kan gebruik te maken van legal tech voor efficiëntie. In het laatste jaar zijn er veel nieuwe mensen bij Buma/Stemra komen werken. Een nieuwe CEO, CFO, manager PR& marketing en nu dus een nieuwe General Counsel. Dat geeft toch een nieuw, ondernemend elan aan het management team van Buma/Stemra. Een goede mix van “nieuw en oud” met een hoop potentie.”
Rutger: ” Mijn eerste uitdaging is vanzelfsprekend om op een waardige manier het stokje van Anja over te nemen. Anja heeft ontzettend goed werk geleverd voor de organisatie én voor het team. Mede door haar inspanningen hebben we een stabiel, deskundig en vooral ook hecht team. Het is een voorrecht om daar nu onderdeel van te mogen zijn. Ook heb ik het volste vertrouwen dat we de uitdagingen waar Buma/Stemra voor staat goed aankunnen.
Denk bijvoorbeeld aan de gevolgen van Covid, voor de muziekindustrie in z’n geheel en voor Buma/Stemra als organisatie. Dit heeft uiteraard ook weerslag op het team en ook op mijzelf. Want starten en onboarden midden in deze Covid-tijd, waarin bij Buma/Stemra thuiswerken uitgangspunt is, is zachtst gezegd bijzonder te noemen. Gelukkig kom je met videobellen een heel eind en zijn de nieuwe collega’s erg behulpzaam en geduldig om mij op deze manier wegwijs te maken. Het vervangt natuurlijk niet het directe contact met collega’s. Even binnenlopen of een praatje aan de lunchtafel of koffieautomaat is er nu even niet bij. Maar dat komt hopelijk snel weer goed.
Ik zie daarnaast ook uitdagingen op mijn nieuwe werkterrein. Een evident voorbeeld is de verschuiving van het muziekaanbod- en gebruik naar steeds meer online. De opkomst van nieuwe technologieën en digitale platforms heeft de wijze waarop we muziek produceren en consumeren, maar ook de manier waarop en door welke partijen geld wordt verdiend aan muziek, wezenlijk veranderd. Vanuit onze rol moet de dienstverlening daar zo goed mogelijk op worden aangepast en constant mee evolueren, zodat we het belang van onze aangesloten rechthebbenden optimaal kunnen blijven behartigen. Het speelveld waarin Buma/Stemra opereert, wordt ook steeds internationaler en complexer. Genoeg voor de boeg dus!”
