Commerciële contracten zijn essentieel voor zakelijke afspraken. Met de opkomst van AI veranderen de risico’s en de dynamiek snel. General Counsels moeten deze ontwikkelingen bijhouden en de risico’s beheersen met oog voor zowel technische, juridische als zakelijke aspecten.
Belang van inzicht in techniek en bedrijfsvoering
Een zorgvuldige risicoanalyse is de eerste stap om risico’s in commerciële contracten te beperken. General Counsels moeten niet alleen de contractuele verplichtingen en verantwoordelijkheden identificeren, maar ook inzicht hebben in de onderliggende technologie en bedrijfsbelangen. Bij technologie gerelateerde contracten, zoals die rond AI-systemen, is het cruciaal om te begrijpen hoe de technologie functioneert en waar de kwetsbaarheden zich bevinden. Zonder een goed begrip van de technologie is het moeilijk risico’s accuraat te beoordelen en deze adequaat om te zetten in contractuele afspraken.
Een ander belangrijk punt is de eigendom van data, vooral bij AI-systemen. Het is cruciaal om helder vast te leggen wie de eigenaar is van de data die door AI wordt verzameld, verwerkt of gegenereerd. Onduidelijke afspraken kunnen leiden tot verlies van belangrijke bedrijfsinformatie of zelfs tot datalekken. Daarom is het voor general counsels essentieel om zowel de technische als de commerciële waarde van data goed te begrijpen en dit te vertalen naar heldere contractuele afspraken.
Aansprakelijkheid
Het beperken van aansprakelijkheid is een effectieve manier om contractuele risico’s beheersbaar te houden. Het is belangrijk om duidelijke afspraken te maken over eventuele beperkingen van aansprakelijkheid voor directe en indirecte schade afhankelijk van of de onderneming van de General Counsels als leverancier dan wel als afnemer kwalificeert.
Een ander belangrijk aspect van contractuele risicobeheersing is het opnemen van garanties en vrijwaringen. Bij AI-systemen is het essentieel om garanties te krijgen over de prestaties en veiligheid van AI-systemen en of deze accuraat en betrouwbaar functioneren binnen de gestelde kaders. Daarnaast moet in AI-gerelateerde contracten worden gegarandeerd dat het AI-systeem voldoet aan de AI Act, en moet rekening worden gehouden met de naleving van de AI Act en de bijbehorende verplichtingen. In aanvulling op garanties zorgen vrijwaringen ervoor dat de leverancier de klant volledig schadeloos stelt voor eventuele schade, waardoor financiële risico’s bij de leverancier liggen.
Flexibele contracten
Een belangrijk aandachtspunt bij commerciële contracten is de snelheid van innovatie, vooral op het gebied van AI. Commerciële contracten moeten daarom flexibel genoeg zijn om met deze ontwikkelingen mee te bewegen. Herzieningsclausules kunnen helpen door regelmatige evaluaties en aanpassingen mogelijk te maken, zodat het contract actueel blijft en aansluit bij nieuwe technologische vereisten of marktveranderingen. Flexibiliteit kan worden ingebouwd door verplichtingen, prestaties of tarieven aan te passen bij technologische veranderingen of nieuwe regelgeving, afhankelijk van de belangen van de General Counsel.
Rechtskeuze & geschillenbeslechting
Zelfs met de beste contracten kunnen conflicten ontstaan. Het is daarom van belang om een duidelijk rechtskeuze- en geschillenbeslechtingsmechanisme op te nemen in het contract. Vanuit een contractmanagementperspectief is het verstandig om te kiezen voor het lokale recht van de onderneming van de General Counsel, aangezien dit de naleving van het contract vergemakkelijkt en meer voorspelbaarheid biedt bij geschillen. Daarnaast dient men rekening te houden met de afdwingbaarheid van de uitspraak van de gekozen instantie, zoals een rechtbank of arbitragepanel, in de relevante jurisdicties van de contractspartijen.
Menselijk maatwerk
AI biedt kansen om commerciële contracten efficiënter te beheren, bijvoorbeeld door grote hoeveelheden data te analyseren of mogelijke risico’s te detecteren. Echter, AI kan het menselijke beoordelingsvermogen slechts ondersteunen. Juridische besluitvorming vereist nuance en begrip van zowel technische als zakelijke contexten, iets wat AI-systemen nog niet volledig kunnen bieden. AI-systemen hebben nog regelmatig de neiging te hallucineren of foutieve resultaten te genereren. General Counsels dienen daarom AI enkel inzetten als ondersteunend instrument, terwijl ze zelf verantwoordelijk blijven voor het interpreteren en toepassen van contractuele bepalingen.
Conclusie
De opkomst van AI en technologische innovaties brengt zowel kansen als risico’s met zich mee voor commerciële contracten. Door inzicht te hebben in zowel de juridische, zakelijke als technologische aspecten van een contract, kunnen general counsels waarde toevoegen en de regie behouden.
